een nieuwe knie

 

In een vroeg stadium wordt slijtage ( artrose ) van de knie behandeld met conservatieve, niet chirurgische, methoden:

Deze behandeladviezen voor slijtage van de knie zijn gebaseerd op een uitgebreide analyse van het momenteel bestaande wetenschappelijke bewijs voor de behandeling van knieslijtage (qua veiligheid en effectiviteit).
Chirurgische behandelingen, de kosten van de behandelingen, of hun dekking door de verzekering werden buiten beschouwing gelaten.
In het algemeen wordt aanbevolen dat patiënten en hun artsen altijd eerst beginnen met het conservatieve traject bestaande uit een niet-medicamenteuze behandeling, waarbij vooral lichamelijke activiteit en het handhaven van een gezond gewicht vaak net zo effectief zijn in het beheersen van de knieslijtage klachten, als medicamenteuze behandelingen, die echter meer risico met zich meebrengen.

Uitleg over knie slijtage / acceptatie van het feit dat u knieslijtage hebt

Aanpassing van leefgewoonten

Dit kan inhouden overgaan van hardlopen of springen naar zwemmen of fietsen, beperken van activiteiten die de klachten kunnen verergeren zoals traplopen, en aanpassen van uw werkzaamheden. Als u gestopt bent met bewegen door de pijn, helpt het om weer te beginnen. Regelmatig bewegen vermindert stijfheid, versterkt de spieren en verbetert de conditie. Daardoor voelt u zich beter. Veel patiënten hebben na een paar weken minder pijn. Bespreek met uw arts of fysiotherapeut welke oefenen goed voor u zijn.

Gewichtsreductie

Waarschijnlijk leidt afname van gewicht tot afname van compressiekrachten op de knie en daarmee tot een daling van ontstekingsprikkels en pijn in de knie.
Vijf procent vermindering van het totale lichaamsgewicht binnen een periode van 20 weken blijkt het meest effectief voor de behandeling van knie artrose!

Oefentherapie  

Het doel van oefentherapie is dat de totale belasting die de knie moet verwerken vermindert.
Oefentherapie zorgt voor 12% pijnvermindering en 10% verbetering van functioneren.
Wanneer er met een hogere intensiteit (zwaarder of vaker) wordt getraind dan leidt dit gemiddeld tot een extra vermindering van 4% op pijn en een extra verbetering van 4% op functie. Het blijkt dat gerichte krachtsoefeningen op het land of in het water effectiever zijn dan verschillende vormen van rekken, stabiliteitstraining en coördinatietraining of Tai-Chi oefeningen. Te adviseren is dat de frequentie van trainen (starten met 2-3x / week) en de zwaarte ervan aangepast moet worden aan de eventuele na-reactie van de knie tijdens of na het trainen.

Met name cyclische bewegingen, bijvoorbeeld dagelijks fietsen op de hometrainer, blijken goed.
Zie ook : www.sportenbewegingsarts.nl/klachten/knieslijtage/behandelingen/oefentherapie.

Belasting van de knie aanpassen

Met andere woorden: luisteren naar uw knie. Het is aan te bevelen de belasting van uw knie aan te passen aan de belastbaarheid van uw knie. U zult merken dat mate van knieklachten erg wisselend
kan zijn, de knie kan de ene dag meer aan dan de andere dag. Op een goede dag kunt u de knie meer belasten en op een slechte dag moet u de knie wat meer ontzien. Dat kan ook betekenen dat het misschien beter is een andere sport te gaan kiezen en/of uw werkzaamheden te gaan aanpassen.
Ontlasten van het versleten deel van uw knie d.m.v. een brace / inlegzooltje
Bij de meerderheid van de patiënten zit de slijtage aan de binnenzijde van de knie, er is in meer of mindere mate sprake van een O-been.  Een corrigerende kniebrace, die de knie meer in een X-stand
dwingt kan een positief effect op de knieklachten hebben: 2 wetenschappelijke studies laten een positief effect zien en 1 studie laat geen effect zien.
Het gebruik van een therapie inleg zooltje kan leiden tot een vermindering van pijn, verbetering van functie en minder stijfheid.  Het soort zooltje lijkt niet uit te maken, u kunt daarvoor terecht bij een
podotherapeut of podoloog.

Pijnstillers

• NSAID* zalf / crème op de knie aanbrengen ( bijv. Voltaren Emugel ).
• COX-2-selectieve NSAID pijnstillers ( bijv. Celecoxib, Etricoxib ).
• Niet-selectieve NSAID pijnstillers (bijv., Diclofenac, Ibuprofen en Naproxen).
• Paracetamol.

Het bljkt dat Diclofenac 3 dd 50 mg en Etoricoxib 1 dd 60 mg pijn en functieverles tgv artrose het meest effectief doen verminderen! Dit geeft echter zeker bij langduriger gebruik wel kans op bijwerkingen en complicaties, en sommige patienten mogen dit niet gebruiken. Voltaren Emugel blijkt ook effectief met minder kans op bijwerkingen en complicaties ( BMJ 2021;375:n2321 ).

 

*NSAID’s: non-steroidal anti-inflammatory drugs: ontstekingsremmende pijnstillers.

Voedingssupplementen

Glucosamine / chondroitine

Er lijkt een geringe werking aantoonbaar te zijn ten aanzien van het verminderen van pijn, zwelling, stijfheid en de vertraging van de ontwikkeling van knieslijtage. Te adviseren valt voor dit effect glucosamine 1500 mg dagelijks te nemen of chondroitine 800 mg per dag (of combinatie supplement) gedurende zeker 2 jaar.

Kurkuma

In een trial ( zie doi:10.1186/s13063-019-3327-2 ) bleek 3 dd 500 mg Kurkuma even effectief te zijn qua pijnbestrijding als 2 dd 50 mg Diclofenac.

Groenlipmossel

Een systematic review gepubliceerd in 2021( zie DOI:10.1007/s10787-021-00801-2 ) concludeerde dat het gebruik van Groenlipmossel een matig maar wel kliinisch relevant effect gaf tav de pijn ten gevolge van knie artrose. De dosering en of het in poedevorm of vloeibaar ingenomen moet worden is echter nog onduideli

 

 

Injecties in het kniegewricht

Corticosteroïden ( ontstekingsremmend medicijn):

Een groot deel van de patiënten ondervindt door de injectie een verbetering in functie. 1-2 weken na de injectie is het effect het sterkst (medium sterk effect. De injectie werkt meestal 4-6 weken, maar soms wel maanden. Daarna ebt het effect weg. Als de klachten terugkomen, kan de arts u eventueel opnieuw een injectie geven.
In de eerste 3 maanden na het geven van een dergelijke injectie in de knie, plaatsen we echter liever geen nieuwe knie prothese omdat er in die periode een duidelijk verhoogde kans op het optreden van een prothese infectie bestaat. Als bijwerking zien we soms dat patiënten kortdurend wat “opvliegerachtige “ klachten krijgen.
Na veel injecties is er een klein risico dat het kraakbeen in uw knie beschadigt. Hierdoor wordt de artrose erger. Heel soms krijgt een patiënt een allergische reactie of een infectie. Ongeveer 2 van de 100 patiënten (2%) hebben een paar dagen na de injectie gewrichtspijn en zwelling. Bij patiënten met diabetes kunnen de bloedsuikers tijdelijk ontregeld zijn. Maximaal 4 prikken per jaar, met minstens 12 weken ertussen.

Hyaluronzuur ( medicijn dat werkt als smeermiddel ):

Hyaluronzuur is een bestanddeel van kraakbeen en de concentratie ervan in gewrichtskraakbeen neemt af bij het ouder worden.
Werkt iets beter dan corticosteroïden qua verbetering op pijn en functie vanaf week 5 na de injectie, waarbij het effect tot wel 6-8 maanden kan aanhouden.Ongeveer 15% van de patienten ervaren lichte bijwerkingen van een wat geirriteerde en gezwollen knie hetgeen meestal 2-3 dagen kan duren. Er bestaan verschillende soorten
Hyaluronzuur, de soorten met een zogenaamd hoger moleculair gewicht en die “cross-linked” zijn lijken betere resultaten te geven.
Een Hyaluronzuur behandeling wordt meestal niet door de verzekering vergoed!
In de eerste 3 maanden na het geven van een dergelijke injectie in de knie, plaatsen we echter liever geen nieuwe knie prothese omdat er in die periode een duidelijk verhoogde kans op het optreden van een prothese infectie bestaat.
Standpunt Nederlandse Orthopedische Vereniging:
Gezien de huidige stand van de wetenschap, de mate van effect en kosteneffectiviteit worden
intraarticulairehyaluronzuur injecties in Nederland niet aanbevolen als standaard primaire behandeling van artrose van de knie.

PRP / ACP:

Er bestaan meerdere vormen / bereidingen van PRP, o.a. leucocyten-arm en leucocyten-rijk PRP. ACP van Arthrex geeft een leucocyten-arm PRP.

Plaatjes-rijk plasma (PRP) wordt bereid door bloed af te nemen uit de arm en te centrifugeren. Hierna blijft vaak 3-5 ml plasma vloeistof over met o.a. groeifactoren. Dit plasma wordt in de knie wordt ingespoten.

Het effect van PRP lijkt te berusten op een ontstekingsremmende werking en de stimulatie van aanmaak van Hyaluronzuur door de slijmvliescellen van het kniekapsel.
Met name leucocyten-arm PRP lijkt beter te werken dan Hyaluronzuur qua verbetering van de klachten veroorzaakt door de knieslijtage.

In de wetenschappelijke literatuur worden nogal verschillende resultaten getoond:

- Gemiddeld ziet ongeveer 70% van de mensen verbetering van de klachten na 2 injecties. De verbetering houdt ongeveer 6-12 maanden aan (Dong et al, Clin Rheumatol 2020, Laudy et al. Br J Sports Med 2014, Halpern et al. Clin J Sports Med 2013).

- In een recente gerandomiseerde klinische trial werd echter geen significant verschil in pijn gevonden tussen een PRP behandeling en een placebo behandeling ( Bennell et al JAMA. 2021;326(20):2021-2030. doi:10.1001/jama.2021.19415 )

- Meerdere studies tonen echter een superieur effect van PRP ten opzichte van Hyaluronzuur ten aanzien van klachten vermndering: https://doi.org/10.1177/0363546520909397 / https://doi.org/10.1016/j.arthro.2020.07.011 / https://doi.org/10.1007/s00402-020-03551-y / https://doi.org/10.1177/1947603520931170 / https://doi.org/10.1093/qjmed/hcab104.014

Deze behandeling wordt alhier door onze sportarts Maarten Moen gedaan en kost € 195,= per injectie. Een PRP /ACP behandeling wordt helaas meestal niet door de verzekering vergoed!
Zie ook de “Bergman Informatiefolder bloedinjectie voor knieslijtage”.

Standpunt Nederlandse Orthopedische Vereniging:
In oktober 2018 verscheen er een standpunt  van de Nederlandse Orthopedische Vereniging over het gebruik van plaatjes-rijk plasma (PRP) bij knieartrose:
Gezien de huidige stand van de wetenschap, wordt het gebruik van intra-articulaire PRP injecties bij de behandeling van artrose niet geadviseerd.
De NOV is tot dit standpunt gekomen o.b.v. een door hun uitgevoerd literatuuronderzoek en het standpunt van de Amerikaanse Orthopedische Vereniging ( AAOS ): “We therefore do not advice the use of PRP’s as a standard treatment for osteoarthritis”.

Waarom adviseren wij als kniespecialisten binnen de Bergman Clinics dit dan wel?
Ook wij adviseren binnen de Bergman Kliniek een injectie met plaatjes-rijk plasma niet standaard bij elke patient met knie artrose. Alleen als niet-operatieve alternatieven niet aanslaan en / of operatief ingrijpen (nog) niet gewenst of mogelijk is, geven we bij een selecte groep (waarbij op de Rontgenfoto nog geen sprake is van bot-op-bot) een PRP injectie ter overweging. 
We adviseren bij de Bergman Kliniek graag op inhoud en dat doen we bij de PRP injectie voor knieartrose ook graag.

Mocht u meer willen weten over het effect van PRP bij knieartrose, klikt u dan op de volgende link voor een literatuuroverzicht (Xing et al. Int J Rheum Dis nov 2017): https://www.ncbi.nlm.nih.gov/m/pubmed/29210206/?i=2&from=xing%20platelet%20rich
Hier komt men tot de volgende conclusie: “The present overview demonstrates that PRP is an effective intervention in treating knee OA without increased risk of adverse events”

Orthopedisch chirurgen zijn steeds op zoek naar nieuwe methoden om artrose van de knie te behandelen. Nu lopende onderzoeken zijn gericht op nieuwe medicatie, kraakbeen-transplantaties en gewrichtsdistractie en andere middelen om de voortgang van artrose te verminderen.

top van de pagina↑